katastrofa smoleńska

Katastrofa 10 kwietnia 2010 r. mogła się dla Polski stać takim mitem jak Termopile dla Greków czy Dunkierka dla Brytyjczyków. Zamiast tego stała się elementem gry politycznej.

Jeśli naprawdę zależy Panu na Polsce i Polakach, to błagam, proszę wsłuchać się w zalecenia premiera i ministra zdrowia, a potem niech się Pan wreszcie zacznie do tego stosować - pisze do Jarosława Kaczyńskiego Marek Kacprzak po uroczystościach, które prezes PiS i przedstawiciele rządu obchodzili stłoczeni w kilkunastoosobowych grupach, bez maseczek i rękawiczek.

Dziś jest wzbudzającą kontrowersje posłanką PiS. Dokładnie 10 lat temu, jako dziennikarka TVP, miała relacjonować uroczystości katyńskie. O tym tragicznym dniu, gdy polski samolot rozbił się pod Smoleńskiem, rozmawiam z Joanną Lichocką.

W dziesiątą rocznicę katastrofy smoleńskiej czas powiedzieć: dość. Niech wreszcie jej ofiary spoczną w pokoju. Smoleńsk był dawno. Tak, dziesięć lat temu to dawno. Musimy, jako państwo i społeczeństwo, odkreślić dekadę wojny polsko-polskiej grubą kreską i zacząć od nowa. Wyzwania XXI wieku nie poczekają kolejnych 10 lat, aż Polacy zamiast w przeszłość spojrzą w przyszłość.

Niespełna dekadę po tragedii smoleńskiej wydaje się, jakbyśmy jako państwo i społeczeństwo nadal kręcili się wokół własnego ogona. Choć tempo zwalnia, a emocje cichną - nadal powtarzają się te same leitmotivy. Macierewicz mówi o zamachu, Kaczyński o zbliżaniu się do prawdy. A media liberalne zajęte są "ważniejszymi tematami".

W rankingu polityków, którzy robią Polakom wodę z mózgu, jedno z czołowych miejsc powinien zająć Antoni Macierewicz. Już od dziewięciu lat bawi się w skandaliczny sposób. Ku chwale swojej i PIS. Za zgodą Jarosława Kaczyńskiego.

Wirtualna Polska na panelu Ariadna zapytała Polaków, czy katastrofa jest wykorzystywana do rozgrywek politycznych. Odpowiedź jest jednoznaczna: "Tak". Większość ankietowanych wskazuje na PIS.

"Sprawdź, czy przez pamięć o Smoleńsku polskie państwo nie zapomniało aby o Katyniu" – zaproponował ktoś w redakcyjnej dyskusji. Sprawdziłem. Państwo zapomniało i o Katyniu, i o Smoleńsku. Tym prawdziwym, tam, na miejscu. Liczą się tylko uroczystości w kraju. I - paradoksalnie - może tak jest lepiej?

To było spontaniczne, ale nie wiem, czy faktycznie wyszedłem z roli dziennikarza - mówi Wojciech Czuchnowski z "Gazety Wyborczej" o nazwaniu Antoniego Macierewicza kłamcą i przestępcą. Słowa te padły podczas konferencji prasowej po prezentacji raportu podkomisji ds. katastrofy smoleńskiej.

To zapewne ostatnia rocznica smoleńska w takiej formie. Prezes PiS nie wykorzystał jednak okazji, by przekonać tzw. drugą stronę, że katastrofa smoleńska to nie jest polityczne narzędzie w rękach PiS.

Osiem lat temu w Smoleńsku rozbił się rządowy samolot. Zginęło 96 osób w tym prezydent Lech Kaczyński. Od tego czasu mnożą się wątpliwości wokół przyczyny wypadku TU-154. W sondażu "Ariadna" przeprowadzonego dla WP, 34 proc. pytanych nadal nie potrafi wskazać potencjalnej przyczyny katastrofy.

Przez osiem lat, jakie upłynęły od katastrofy smoleńskiej, polskim liberałom nie udało się wypracować na jej temat mocnej, poważnej narracji. Dziś pokazują się tego owoce, bo przy okazji odsłonięcia pomnika ofiar wraca to, co w 2010 r. było najbardziej potworne: drwina.

- Oddajcie wrak! – to zdanie nierozerwalnie związane jest z katastrofa Smoleńską. Jest tylko jeden sposób przekonania Rosjan do zwrócenia zniszczonego samolotu. Polacy muszą udowodnić, że już im na nim nie zależy. Innej drogi niema.

Katastrofa smoleńska nie musiała podzielić Polaków. Wcale nie musieliśmy mieć upolitycznionych i emocjonalnych miesięcznic. Tragedia mogła pozostać narodowym spoiwem - gdyby nie jedna decyzja. Ta o pochowaniu pary prezydenckiej na Wawelu. Skąd to przekonanie? Mam dowody. Mocne.

Premier Orban wykonał miły gest wobec prezesa Kaczyńskiego. W Budapeszcie stanął pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej. Polacy gest odwzajemnili odwiedzając Orbana tuż przed wyborami. Sojusz europejskich "czarnych charakterów" wygląda dobrze, ale to pozory.

Niedawne badania na dużej próbie losowej wykazały, że w społeczeństwie amerykańskim ponad 34 procent dorosłych wyznaje jedną lub więcej teorii spiskowych.

Twardy elektorat PiS-u prawdopodobnie mnie znienawidzi. Ale Antoni Macierewicz i inni strażnicy świętego ognia zamachowego nie chcą zrozumieć, że ich teoriom brakuje faktów. Za dużo jest za to symulacji, hipotez, opowieści o rozrzuconych szczątkach samolotu i wbitych w ziemię drzwiach.

Antoni Macierewicz wymyślił cudowna metodę na istnienie w polityce i mediach. Wybiera z rozległej i wielowątkowej sprawy smoleńskiej mniej znane wątki i zaczyna wokół nich tworzyć spiskowe teorie. O tym, że sprawę dawno wyjaśniono nikt już nie pamięta.

Według źródeł Wirtualnej Polski, ważą się losy ministra Antoniego Macierewicza, na miejsce którego szykowany jest minister Mariusz Błaszczak. Pomimo otwartego konfliktu z Pałacem Prezydenckim i nacisków ze strony premiera Mateusza Morawieckiego na jego odwołanie, kluczowa może się jednak okazać konieczność wypełnienia ”misji smoleńskiej”. Chodzi o szykowany na wiosnę i ósmą rocznicę katastrofy raport, uwiarygadniający tezę o zamachu. Już w poniedziałek szef MON sugerował, że nie wszystkim będą się jego ustalenia podobać, a TVP ”unika tematu jak ognia”. Dla wielu komentatorów jest to jednak "łabędzi śpiew" odchodzącego w cień ministra.