historia(strona 24/100)

8 sierpnia w czasie Powstania Warszawskiego zginął Juliusz Kaden-Bandrowski, pisarz i adiutant Józefa Piłsudskiego. W czasie okupacji stracił dwóch synów, sam został zabity z ręki tych, których w 1920 r. szedł wyzwalać. Tragiczną historię polskiego bohatera przybliża prof. Janusz Cisek.

W czasie II wojny światowej włoskie miasteczko Ortona stało się areną niezwykle krwawych walk między nacierającymi z południa siłami aliantów a wojskami niemieckimi. Bitwa była tak zaciekła, że miasto nazwano "małym Stalingradem". Dla próbujących zdobyć Ortonę Kanadyjczyków był to bardziej tragiczny epizod niż lądowanie w Normandii, a ostatni miesiąc 1943 roku zyskał miano "krwawego grudnia".

Cudowna marchewka, śmiertelnie groźna marihuana i mit boskiego przywódcy - decydenci, którzy zdają sobie sprawę z potęgi propagandy, są w stanie nie tylko wykorzystać do niej nawet najbardziej absurdalne zagadnienia, ale także sprawić, że szerokie rzesze ludzi uwierzą w niedorzeczny przekaz. W artykule dla Wirtualnej Polski Michał Staniul przeanalizował kilka przypadków, które z całą mocą ukazują, jak ogromną siłę miała propaganda w XX wieku.

1 sierpnia 1944 r. na rozkaz Komendanta Głównego AK gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora" w Warszawie wybuchło powstanie. Przez 63 dni powstańcy prowadzili z wojskami niemieckimi heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska, wolna od niemieckiej okupacji i dominacji sowieckiej.

W godzinach popołudniowych 5 sierpnia do szpitala wtargnęli Niemcy. Początkowo manipulowali coś przy rurach gazowych, chcąc zagazować wszystkich chorych, rannych i zgromadzonych tu cywilów, ale Polacy zakręcili dopływ gazu. Potem kilku Niemców w nieprzemakalnych pelerynach z wiązkami granatów na szyi wędrowało korytarzem i do sal po kolei wrzucało granaty. Hałas eksplozji zlewał się z jękami konających. Inni niemieccy żołnierze z karabinami maszynowymi zabezpieczali wszystkie wyjścia z budynku i strzelali do uciekających Polaków. W środku, w połowie korytarza Niemcy ustawili barykadę z ławek, aby powstrzymać falę uciekinierów. W tym miejscu ograbili Polaków z kosztowności i biżuterii, a potem i tak w ciżbę tę rzucali granaty. O niemieckim okrucieństwie wobec cywili w artykule dla WP pisze Szymon Nowak.

Zwycięstwo Izraela w wojnie sześciodniowej w 1967 roku było jednym z najbardziej zdumiewających sukcesów militarnych XX wieku. Stosunkowo niewielka armia izraelska wręcz zmiażdżyła liczniejsze i lepiej uzbrojone wojska egipskie, broniące się na umocnionych pozycjach na półwyspie Synaj.

W powstaniu warszawskim ucierpiały także zbiory sztuki. Od początku podejmowano jednak próby ratowania dóbr kultury z kolekcji publicznych i prywatnych. Podczas tych działań powstała niezwykła seria zdjęć dokumentujących m.in. zniszczenia stołecznej Starówki.

Można odnieść wrażenie, że niektóre dokumenty dotyczące II wojny światowej mogą nie być odtajnione nigdy, a przynajmniej jeszcze przez kilkadziesiąt lat. Dotyczy to tylko tych stworzonych nie przez służby wywiadowcze, lecz także przez tajne komórki ministerstw spraw zagranicznych i obrony. Powodem tego bywa ochrona wątpliwego dobrego imienia rządów i polityków, którzy z różnych przyczyn - a nie zawsze był to interes państwa - dopuszczali się zdrady sojusznika, a nawet zbrodni.

3 lipca 1988 r. amerykański krążownik USS "Vincennes" zestrzelił irański samolot pasażerski A300, zabijając 290 osób. Władze USA utrzymywały, że doszło do nieszczęśliwego wypadku i nawet wypłaciły rodzinom ofiar zadośćuczynienia. Jednocześnie jednak kapitan okrętu i i członkowie załogi zostali... odznaczeni za akcję bojową. Tragiczną historię sprzed 28 lat przypomina "Historia Do Rzeczy".

Jakiś czas temu polskie katolickie media internetowe obiegła informacja o rewelacjach Iona Pacepy na temat tzw. teologii wyzwolenia. Były szef komunistycznej rumuńskiej bezpieki, który w 1978 roku zbiegł na Zachód, w wywiadzie dla Catholic News Agency powiedział, że ta katolicka myśl religijna była produktem KGB. Niestety, te wątpliwej jakości historie podchwycili i upowszechniają również polscy publicyści historyczni. Teologia wyzwolenia, w której kluczową rolę odgrywały wspólnoty prowadzące działalność na rzecz najuboższych i najbardziej pokrzywdzonych, kontynuuje swoją misję do dziś, mimo zainicjowanego przez Jana Pawła II wewnątrzkościelnego ataku na ten nurt teologiczny - pisze Robert Jurszo w artykule dla WP.

Winston Churchill obawiał się, że niemieckie rakiety V2, które spadały na Londyn, wywołają panikę, dlatego Brytyjczycy zdecydowali się na cenzurowanie informacji o atakach. Alianci nie chcieli dawać Hitlerowi przewagi psychologicznej. - Zobaczyłem coś w rodzaju małego atomowego grzyba - mówi John Malin, który w wieku 15 lat był świadkiem eksplozji rakiety.

Gdy w kwietniu 1945 roku Berlin był zagrożony, zarówno ze strony zachodnich Aliantów i Związku Radzieckiego, minister propagandy Joseph Goebbels i prezes Banku Rzeszy Walther Funk postanowili, że złoto trzeba przenieść. Wszystko miało zostać przewiezione na południe, jednak część skarbu zaginęła. 36 skrzyń pełnych złota nie doliczono się nigdy.

Zaginione ewangelie sprzed 1800 lat, odnalezione w Egipcie, rzucają nowe światło na wierzenia pierwszych chrześcijan. Wśród 52 tekstów są Dzieje Piotra, Apokalipsa Jakuba i Ewangelia Tomasza. Ewangelie zostały ukryte po roku 325.

Polscy piloci bombowców początkowo atakowali cele w okupowanej Francji i Holandii, jednak najtrudniejsze misje czekały na nich na niemieckim niebie - polskie dywizjony bombardowały m.in. Berlin. Przez cały czas szukano też nowych ludzi do załóg. Na ochotnika zgłaszali się kolejni piloci.

Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich utrzymała najtrudniejszy 20-kilometrowy odcinek linii obrony. - Rekord pozostawania na wyłomie osiągnięty przez Australijczyków wynosi 4 tygodnie, a Polacy wytrzymać mogliby o tydzień dłużej - twierdził gen. Stanisław Kopański. Brygada Karpacka broniła tego najgorszego odcinka frontu przez 10 tygodni.

Latem 1940 roku, po szybkim pokonaniu Francji, III Rzesza rozpoczęła przygotowania do inwazji na Wielką Brytanią. Aby było to możliwe, Niemcy musieli najpierw zdobyć panowanie w powietrzu. Marszałek Hermann Göring rzucił do walki całe siły Luftwaffe. Naprzeciw nich, u boku Brytyjczyków, stanęły Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii, które liczyły 9 tys. ludzi.

Wiadomość o napaści Polski na III Rzeszę trafiła do gazet na całym świecie. W taki właśnie sposób konflikt z Polską próbowała przedstawić propaganda III Rzeszy. - To klasyczny przykład podstępu obliczonego na zyskanie międzynarodowego poparcia. Pomógł on też Hitlerowi uwiarygodnić atak w oczach żołnierzy - mówi gen. Wesley Clark, były naczelny dowódca Połączonych Sił Zbrojnych NATO w Europie.