historia

Umierają ostatni świadkowie wojny. Dziś grozi nam banalizacja historii. Widzę to w rozmaitej postaci. Chociażby popularność "historii alternatywnej", która jest albo oszustwem, albo zabawą. Grozi nam wreszcie odejście od historii politycznej na rzecz społecznej, czy tej opowiadającej o tzw. zwykłych ludziach. To powoduje, że właściwie znika pytanie o to, kto był sprawcą, a kto ofiarą - mówi prof. Marek Kornat, badacz dyplomacji II wojny światowej.

Fałsz historyczny Kremla jest szyty tak grubymi nićmi, że z zaakceptowaniem go będą mieli problem nawet najbardziej pożyteczni idioci. Tylko czy Polska będzie umiała wykorzystać okazję, którą teraz stworzył nam Putin?

Niektóre przemówienia stają się najważniejsze w historii. Wpisujemy je w ciąg dziejów, opieramy na nich mitologię narodu. W końcu samo przemówienie odrywa się od swojego pierwotnego sensu. W polskiej opowieści o historii takim przemówieniem jest homilia papieża z 2 czerwca 1979 roku - pisze dr hab. Jacek Wasilewski w analizie dla Wirtualnej Polski.

Jakbyście się państwo nie starali, bardziej absurdalnego tekstu dzisiaj nie przeczytacie. Otóż "Jerusalem Post" każe Polsce brać przykład z Austrii, która "była ofiarą wojny, ale była również odpowiedzialna za Holokaust". Tymczasem Polacy "nie chcą być sprawcami, tylko ofiarami”.

Antypolonizm w Izraelu? Stanowczo się z tym zjawiskiem nie spotkałem. Wielokrotnie miałem natomiast do czynienia z Żydami, którzy o sobie mówią: "Polacy". I zaczytują się w dziełach Mickiewicza czy Słowackiego.

Wywodził się z jednego z najbardziej wpływowych polskich rodów. W zależności od finansowych potrzeb lawirował między liberalizmem a skrajnym nacjonalizmem. Do tego wyjątkową sympatią darzył Hitlera. Nic dziwnego, że rodzina i otoczenie widzieli w nim wariata…

Celibat wśród polskich duchownych zaczęto wprowadzać w XII wieku. Szło jak po grudzie. Nawet dwa stulecia później wielu księży wciąż święcie wierzyło, że nie wolno im tylko współżyć z mężatkami i dziewicami.

Czy będzie to ustawa kagańcowa czy narzędzie walki o polską pamięć historyczną? Nowelizację Ustawy o IPN analizuje Maciej Gablankowski - wydawca książek Normana Daviesa, Antony’ego Beevora i nowej pracy Marka Łuszczyny "Polskie obozy koncentracyjne".

Niby wszystko jasne, ale jednak warto się zastanowić po co ogłaszać ustawy, które nie mają żadnego znaczenia poza irytowaniem dosłownie wszystkich. Drodzy parlamentarzyści: zajmujcie się teraźniejszością i przyszłością, a przeszłość pozostawcie historykom - pisze Stanisław Obirek w felietonie wokół noweli ustawy o IPN i apeluje do posłów, by przeszłość zostawili historykom.

Aldona Anna budziła politowanie dworzan, oczekujących narodzin królewicza, i wstręt księży, widzących w niej frywolną utracjuszkę. Nie szanował jej papież. A mąż? Po dziesięciu latach małżeństwa chyba tylko życzył jej śmierci.

Młoda demokracja lat 90. zapewniała wymarzone warunki dla błyskawicznej kariery w polityce. Równie łatwo było jednak upaść i już się nie podnieść. Skandale, zwłaszcza seksualne, były natychmiast podchwytywane przez media. Kolejne afery udowadniały, że nie ma polityków niezatapialnych... może poza jednym.

Brytyjczycy już nawet nie próbowali odczytywać niemieckich depesz. Inni, zniechęceni niepowodzeniem tradycyjnej kryptologii, także składali broń. Polacy podeszli do problemu od zupełnie innej strony... i skrócili wojnę o dobrych kilka lat.

Czy można mówić o polskim imperializmie? W ostatnich wiekach Polska częściej sama padała ofiarą drapieżnych sąsiadów, ale nie zawsze tak było. Zanim polskie imperium upadło, władcy znad Wisły bez litości podbijali kolejne krainy. Nasi sąsiedzi mogą o tym dużo opowiedzieć.

Blisko, bardzo blisko nieba. Na świętej górze Pektu-san - w miejscu, gdzie bojownicy o wolność Korei założyli bastion oporu przeciw Japończykom - o świcie 16 lutego 1942 roku zajaśniało nowe słońce dla umęczonego kraju. W drewnianej chacie Matka Korei, Kim Dzong Suk, wydała na świat dziecię. Nie było wprawdzie przy tym trzech królów ani pasterzy, było za to... bardzo dużo propagandy!

Bolesław Chrobry podbił wiele ziem, ale stołeczność Gniezna nie była zagrożona aż do 1003 roku, kiedy opanował Pragę. Czeska stolica była miastem z zupełnie innej ligi. Istnieje pogląd, że polski władca chciał przenieść swoją stolicę właśnie nad Wełtawę. A może nawet... zdążył to zrobić.

Przygotował narzędzie, wybrał miejsce, a nawet ułożył plan B - na wypadek, gdyby nie udało mu się zabić już za pierwszym razem. Dlaczego Józef Piłsudski chciał popełnić samobójstwo? Jak planował odebrać sobie życie?

Nawet w maju 1939 roku wybuch wojny wciąż nie był gwarantowany. Co ośmieliło Hitlera? Dlaczego zachodnie mocarstwa nie zdołały go powstrzymać? I czy autentycznie podjęły taką próbę?

Za darmo korony nikt by mu nie dał. A papież, z którym Władysławowi Łokietkowi przyszło negocjować okazał się szczególnie wymagający. Żeby nie powiedzieć wprost: skrajnie pazerny.

Rydz-Śmigły już w 1932 roku mówił o Piłsudskim, że to "człek nienormalny". Wiosną 1935 roku prawdy nie dało się dłużej bagatelizować. Postępowała zatrważająca degrengolada umysłowa Komendanta.

Nadzieja raz odżywa, innym razem przygasa. Czasami myślę, gdzie może być pochowany i dochodzę do wniosku, że tak ważne osoby, jak generał August Fieldorf "Nil" czy nasz ojciec, zostały tak ukryte, by nie można ich było odnaleźć. Zresztą, chyba jest mi już wszystko jedno - Ewa Koszowska rozmawia z Andrzejem Pileckim, synem rotmistrza Witolda Pileckiego. We wtorek pojawiła się informacja, że zostały odnalezione szczątki generała Augusta Emila Fieldorfa "Nila", rotmistrza Witolda Pileckiego i pułkownika Łukasza Cieplińskiego.