historia(strona 14/100)

• 12 lipca 1945 r. zaczęła się obława augustowska
• Celem akcji było rozbicie AK na obszarze Puszczy Augustowskiej i okolic
• Podczas akcji ujęto co najmniej 600 akowców
• Polscy partyzanci zostali zamordowani, ale do dziś nie odnaleziono ich grobów

Piłsudski, po przewrocie, zamiast wprowadzić rewolucyjne zmiany i bezwzględnie rozprawić się ze swoimi przeciwnikami, wyciszył rewolucję i ostatecznie uchronił Polskę przed jej widmem. Rewolucja bez rewolucyjnych zmian ustabilizowała na kolejne lata sytuację polityczną w Polsce – pisze Mateusz Staroń w artykule dla Wirtualnej Polski.

- Był najbardziej tajemniczą postacią III Rzeszy. Oskarżano go o szpiegostwo na rzecz Stalina, a po wojnie szukano w Ameryce Południowej - mówi publicysta i autor książek historycznych Volker Koop w rozmowie z magazynem "Historia Do Rzeczy".

Bez względu na to, czy za koniec II wojny światowej uznamy 8 czy 9 maja, jedna rzecz nie ulega wątpliwości. Największym przegranym tego konfliktu nie była III Rzesza, ale Polska, która poniosła klęskę dwukrotnie. Najpierw na polu militarnym i politycznym, później w przestrzeni historii i pamięci zbiorowej. Czy 71 lat po ''dniu zwycięstwa'' jesteśmy mądrzejsi? - pisze Marcin Makowski w artykule dla WP.

• Witold Pilecki na ochotnika przedostał się do KL Auschwitz
• W obozie organizował ruch oporu pn. Związku Organizacji Wojskowej
• Jest prawdopodobne, że dowiedział się tam o rzekomej konfidenckiej działalności Józefa Cyrankiewicza, późniejszego premiera PRL
• Tezę o tym, że Cyrankiewicz był konfidentem gestapo w obozie, potwierdzają również inni świadkowie
• Obozowa przeszłość Cyrankiewicza mogła mieć wpływ na to, że nie zdecydował się ona na ułaskawienie skazanego na śmierć Pileckiego

• Papież Franciszek wstrzymał proces kanonizacyjny kard. Alojzije Stepinaca
• W 1998 r. Jan Paweł II beatyfikował chorwackiego duchownego
• Stepinac był związany z ustaszami, którzy podczas II wojny światowej mordowali Serbów i kolaborowali z III Rzeszą
• Duchowny był przekonany, że jego dłonie nie splamiły się serbską krwią, choć historycy mają w tej sprawie wątpliwości

• Rafał Gan-Ganowicz był - obok Jana Zumbacha - najsłynniejszym polskim najemnikiem w XX w.
• Z okresu młodości wyniósł głęboką nienawiść do ZSRR i komunizmu
• Kondotier miał zasadę: walczył tylko w tych konfliktach, w które byli zaangażowani komuniści
• Gdy zakończył karierę najemnika, związał się z Radiem Wolna Europa
• Pozostał antykomunistycznym radykałem do końca, np. nigdy nie zaakceptował Okrągłego Stołu

• Historyk Timothy D. Snyder odniósł się krytycznie do pomysłu PiS, by Muzeum II Wojny Światowej połączyć z Muzeum Westerplatte
• Zdaniem badacza oddala nas to od widzenia II wojny światowej jako globalnej tragedii
• Snyder uważa, że to posunięcie nieświadomie wpisuje się w rosyjską politykę historyczną

Polskę w otchłań nieistnienia popchnęła - i jest to niewątpliwie jeden z największych paradoksów w historii najszej Ojczyzny – chęć uratowania kraju. Lawina, którą wywołało uchwalenie Konstytucji, starła Polskę z mapy Europy na 123 trudne lata – pisze Robert Jurszo, Wirtualna Polska.

• 87 proc. Polaków uważa, że wiedza na temat przeszłości jest potrzebna
• 11 proc. uznało wiedzę historyczną za niezbyt przydatną lub całkowicie zbędną
• Polacy wiedzą co zdarzyło się w 1939 r.; nie wiedzą co kryje się pod datami 1791 oraz 1863.

• Po II wojnie światowej pojawiły się spekulacje, że Hitler mógł przeżyć
• Wątpliwości aliantów zachodnich w kwestii śmierci Führera politycznie wykorzystywał Stalin
• Śledztwa w sprawie tego, czy Hitler nie przeżył wojny, prowadziły MI5, MI6 oraz FBI
• Zachodnie wywiady szukały Hitlera w Ameryce Południowej

• Podczas wojny afgańskiej (1979 - 1989) w szeregach mudżahedinów walczyli trzej Polacy
• Jacek Winkler, Lech Zondek i Andrzej Skrzypkowiak traktowali swój udział jako prywatną wojnę przeciwko ZSRR
• Tylko jeden z nich przeżył udział w konflikcie radziecko-afgańskim

• ''Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną'' - ta fraza doskonale oddaje skalę reform Kazimierza Wielkiego
• Król m.in. lokował nowe wsie i miasta, zreformował prawo i państwowe finanse
• Wielkim osiągnięciem cywilizacyjnym było utworzenie w 1364 r. uniwersytetu

• Wyniki badań ludzkich szkieletów i archiwa szpitalne są cenne dla historyków
• Pozwalają na dociekanie, jak np. wojna zmienia ciało człowieka, jak żyli mieszkańcy miast i wsi przełomu XIX i XX
• Najnowsze polskie wyniki badań w tym obszarze omówiono na marcowej konferencji "Budowa fizyczna człowieka na ziemiach polskich: wczoraj i dziś"

• 24 kwietnia 2016 r w Warszawie odbędzie się pogrzeb Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki"
• Żołnierze Wyklęty zostanie pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
• Dzień wcześniej, 23 lutego, doczesne szczątki ''Łupaszki'' będą wystawione w kościele św. Krzyża

• Sugihara Chiune w 1939 r. był japońskim dyplomatą w Kownie na Litwie
• Na własną rękę masowo wydawał Żydom wizy, co kilku tysiącom z nich uratowało życie
• Istnieje podejrzenie, że działał w porozumieniu z polskim wywiadem
• Za swoją działalność został uhonorowany medalem Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata

• Nowe badania wskazują, że figurki Matki Bożej Bardzkiej powstała w drugiej poł. XI w.
• Wcześniej sądzono, że figurka pochodzi z XII lub XIII w.
• Odkrycie może wskazywać, że jest to najstarsze przedstawienie maryjne w Polsce