II wojna światowa(strona 9/1)

Pod koniec grudnia 1942 roku w sztabie feldmarszałka III Rzeszy Wilhelma Lista w Strasburgu zjawił się pułkownik Wehrmachtu baron Arnold von Lückner. Po rozmowie na temat sytuacji na froncie wschodnim został odwieziony samochodem feldmarszałka na pociąg jadący do Paryża. W styczniu 1944 roku ta sama osoba odebrała z rąk Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych gen. Kazimierza Sosnkowskiego Order Wojenny Virtuti Militari, a rok później trafiła do obozu koncentracyjnego Gross Rosen. Kim była ta tajemnicza postać? - pisze Wojciech Königsberg w artykule dla WP.

Do betonowego wykopu, w miejscu gdzie powstaje 40-metrowy budynek Muzeum II Wojny Światowej, trafiły już pierwsze spośród 32 tys. eksponatów. Na płycie fundamentowej, na głębokości 14 metrów, umieszczono dwa czołgi, wagon i torpedę. - Muzeum II Wojny Światowej może odegrać także rolę swoistego antidotum na, jakże dla nas typowe, połączenie megalomanii z kompleksem niższości - twierdzi historyk Tomasz Szarota.

Jednym z największych sukcesów Aliantów w Norwegii było przechwycenie Enigmy i zniszczenie fabryki ciężkiej wody wykorzystywanej do badań nad bronią atomową. W akcjach brały udział polskie niszczyciele "Krakowiak" i "Kujawiak". Przez operacje specjalne Brytyjczyków, Niemcy utrzymywali w Norwegii gigantyczne siły okupacyjne - ok. 400 tys. ludzi. Nie mogli zatem użyć tych wojsk na innych frontach. Hitler przez lata był przekonany, że desant Aliantów w Norwegii to tylko kwestia czasu.

Niemcy w brutalny sposób wypędzili z domów 110 tys. cywilów. Dzięki heroicznemu oporowi Polaków operacja zakończyła się kompromitującą porażką SS. W efekcie deportacje te okazały się jedyną próbą wprowadzenia w życie zbrodniczego Generalnego Planu Wschodniego, który zakładał germanizację wschodniej części Europy. Stało się tak dzięki rzeszom Polaków z Zamojszczyzny, którzy stawili okupantowi zdecydowany opór.

Odważny? Na pewno. Zuchwały? Zdecydowanie. Szalony? Tak, tak też mówiono. Jack Churchill rzucał się na niemieckie działa z łukiem na plecach i mieczem w dłoni, a pod ostrzałem wygrywał żołnierskie pieśni na dudach. Choć odniósł liczne rany i dwukrotnie trafił do niewoli, ciągle wracał na front. O jednym z najbardziej brawurowych komandosów II wojny światowej pisze w artykule dla WP Michał Staniul.

Gdyby Niemcy ruszyli do ataku 26 sierpnia 1939 roku, jak wcześniej planowali, kampania zakończyłaby się dla Polski blamażem. Niemieccy sztabowcy byli świadomi, że demaskuje to w znacznym stopniu najważniejsze kierunki planowanego działania. Byli absolutnie pewni, że polski wywiad płytki wykorzysta bezwzględnie ten podarunek "austriackiego kaprala". Tymczasem nie nastąpiła żadna korekta polskiego ustawienia.

Niemiecki as przestworzy oszczędził życie 10 amerykańskim lotnikom. W dziejach wojen lotniczych to wydarzenie bez precedensu - mówi amerykański historyk Adam Makos. Franz Stigler naraził życie, bo nie chciał zabijać bezbronnych wrogów.

Gdy instruktorzy żegnali młodego Davida Stirlinga, ocenili go bardzo surowo: "nieodpowiedzialny, przeciętny żołnierz". Nie wiedzieli, że mają przed sobą człowieka, który rok później stworzy jedną z najważniejszych jednostek specjalnych w historii - Special Air Service, lub po prostu: SAS - pisze Michał Staniul w artykule dla WP.PL.

Mija 71 lat od operacji Kutschera. Była to jedna z najgłośniejszych akcji drugiej wojny światowej, jaką przeprowadziły oddziały Armii Krajowej na terenie okupowanej Polski.

Mimo zaprzeczeń scenarzystów, on sam uważał, że historia bohatera serialu "Stawka większa niż życie" przypomina to, co przeżył w czasie wojny. Jeśli jednak przyjrzeć się bliżej jego biografii, widać, że niewiele ich łączy. W odróżnieniu od swojego filmowego odpowiednika, Artur Jastrzębski uczestniczył w represjach wobec członków niepodległościowego podziemia, jego powojenne losy także trudno uznać za chwalebne.

- Nigdy nie zostałabym sekretarką Hitlera, gdybym nie marzyła o tym, by stać się tancerką - twierdzi Traudl Junge. Ma zaledwie 22 lata, kiedy pod koniec 1942 roku na swą sekretarkę w Wilczym Szańcu wybiera ją nazistowski wódz. - Od tego momentu niewiele było dni, w których nie spotykałabym się z Hitlerem - mówi. W kwietniu 1945 roku jest z nim także w jego berlińskim bunkrze. To dzięki jej ważnemu świadectwu wiadomo dziś, co działo się w ostatnich dniach życia Hitlera.

Mimo dysproporcji sił, Finlandia skutecznie broniła się przed agresją Sowietów. Armia Czerwona poniosła w czasie konfliktu wielokrotnie większe straty w ludziach niż wojsko fińskie, Finowie zniszczyli również ogromną ilość sowieckich czołgów i samolotów. - Najsłynniejszym fińskim strzelcem wyborowym był kapral Simo Häyhä. Przypisuje mu się 505 wrogów zabitych z karabinu snajperskiego oraz około 200 zastrzelonych walce na krótki dystans, z pistoletu lub pistoletu maszynowego. W ostatnich dniach wojny został ciężko ranny w twarz. Na pytanie zadane mu w przeprowadzonym po wojnie wywiadzie: "co pan czuł, strzelając do Rosjan?", odpowiedział krótko: "odrzut karabinu" - pisze dr Tymoteusz Pawłowski w artykule dla WP.

Spośród 200-300 tys. dzieci uprowadzonych z Polski w czasie II wojny światowej, po zakończeniu konfliktu do kraju wróciło zaledwie 30 tysięcy. Polskie dzieci uznane za "małych Aryjczyków" zostały poddane nazistowskiej indoktrynacji. Najmłodsi, o szczególnych "cechach aryjskich" trafiali najczęściej do rodzin SS-manów i partyjnych oficjeli z NSDAP. Z kolei dzieci starsze zwykle wysyłano na wieś, gdzie swoim nowym "matkom" i "ojcom" pomagały w pracy na roli lub wykonywały inne prace fizyczne. Jedne i drugie - zapomniawszy często całkowicie o swojej polskości i odcięte od swoich biologicznych rodzin - wrastały w obcą sobie ziemię - pisze Robert Jurszo w artykule dla WP.PL.

Dla kobiet służących w armii Berlinga zagrożenie było znacznie większe niż dla mężczyzn. Musiały obawiać się nie tylko wrogich żołnierzy i sowieckiej bezpieki, ale także kolegów z własnej formacji. Wykorzystywanie seksualne żołnierek w armii Berlinga było na porządku dziennym. Fatalny przykład szedł od Armii Czerwonej.

Przed II wojną światową sieć lotnisk była bardzo rzadka, a w niektórych zakątkach świata nie było ich wcale. Dlatego bardzo popularne stały się samoloty, które mogły wylądować na wodzie, a później z niej wystartować. W czasie II wojny światowej najsilniej uzbrojoną tego typu maszyną - latającą łodzią Kawanishi H8K - dysponowała Cesarska Marynarka Wojenna Japonii.

Nazistowski obóz janowski we Lwowie działał zaledwie dwa lata. To wystarczyło, by przekształcił się z miejsca katorżniczej pracy przymusowej w katownię, w której mordowano tysiące polskich i ukraińskich Żydów. Gdy 19 listopada 1943 roku garstka więźniów wybranych do odkopywania i palenia zwłok podjęła desperacką próbę buntu, Niemcy po raz kolejny zastosowali odpowiedzialność zbiorową. 71 lat temu oddziały SS otoczyły obóz przy ul. Janowskiej i zimną krwią pozbawiły życia resztę jego mieszkańców - pisze Michał Staniul w artykule dla WP.PL.

Siostry zakonne przefarbowały włosy na blond 15-letniej Żydówce Ruth Kosterlitz, dziewczynka przyjęła też chrzest. Okazało się jednak, że kryteria rasowe przyjęte w Norymberdze w 1935 r. nadal klasyfikują ją jako Żydówkę. Los poruszającej się na wózku dziewczynki wydawał się przesądzony również z powodu Akcji T4 - programu eksterminacji niepełnosprawnych - pisze dr Janusz Oszytko w artykule dla WP.PL.

Ostatni z żołnierzy mjr. Henryka Dobrzańskiego "Hubala", Romuald Roman Rodziewicz, wachmistrz Wojska Polskiego zmarł w Domu Opiekuńczym "Jasna Góra" w Huddersfield w Anglii - poinformowała Xenia Jacoby ze Stowarzyszenia Patriae Fidelis.

W okresie międzywojennym we Francji zbudowano największy i najsilniej uzbrojony okręt podwodny owych czasów. "Sourcouf" walczył w czasie II wojny po stronie Wolnej Francji. Do dziś nie wiadomo, jak zatonął. Nigdy nie odnaleziono wraku. Razem z okrętem na dno poszła cała załoga - 130-150 marynarzy. To największa liczba ofiar zatonięcia okrętu podwodnego w historii.

Armia Czerwona zatrzymała ofensywę niemiecką pod Moskwą.