historia(strona 64/100)

Król Szwecji Gustaw I Waza proklamował niezależność państwa. Tego dnia jest tam obchodzone święto narodowe - Dzień Flagi Szwedzkiej.

Co najmniej 100 tys. ludzi zgromadziło się w środę wieczorem w Hongkongu, aby upamiętnić 25. rocznicę masakry na pekińskim placu Tiananmen. W Pekinie do rocznicowych obchodów nie dopuściły władze, ale Hongkong, jako okręg specjalny, cieszy się większą swobodą.

25 lat temu chińska armia dokonała masakry protestujących na placu Tiananmen w Pekinie. Demonstracje były wyrazem buntu przeciwko komunistycznym władzom. Domagano się demokracji, wolności prasy i walki z korupcją. 4 czerwca 1989 roku chińskie wojsko rozjechało protestujących gąsienicami czołgów i rozpędziło ogniem z broni maszynowej. Liczba ofiar nigdy nie została ujawniona. Protesty odbywały się w ponad 300 chińskich miastach, wzięło w nich udział kilka milionów ludzi.

- Niezależnie od licznych ułomności tego procesu - to właśnie 4 czerwca miliony Polaków przetrąciły kartkami do głosowania kręgosłup komunistycznej dyktaturze. Każdy, kto ocenia wyżej III RP od PRL powinien uznać 4 czerwca za dzień w którym Polska zaczęła zmieniać się na lepsze - pisze prof. Antoni Dudek w artykule dla WP.PL.

W nocy z 5 na 6 czerwca wojska alianckie pod dowództwem Dwighta Eisenhowera rozpoczęły operację Overlord w Normandii - otwarcie drugiego frontu w Europie. W operacji wzięły udział polskie jednostki - I Polska Dywizja Pancerna generała Stanisława Maczka. Była to największa operacja morsko-desantowa w dziejach świata, zakończona zdobyciem Paryża, 25 sierpnia 1944 roku.

George Marshall, amerykański sekretarz stanu przedstawił plan pomocy gospodarczej dla Europy, tak zwany Plan Marshalla, który Polska i pozostałe kraje bloku komunistycznego odrzuciły pod naciskiem Moskwy.

Urodził się Adam Smith, szkocki filozof i ekonomista, autor pierwszej poważnej pracy na temat ekonomii - "Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów", dzieła, które było jedną z pierwszych prób usystematyzowania wiedzy o historii rozwoju przemysłu i handlu w Europie. Dokonania Smitha były podstawą do uznania ekonomii za odrębną dziedzinę nauki, a jego prace są jednymi z najbardziej cenionych opracowań na temat gospodarki rynkowej, kapitalizmu i libertarianizmu. Zmarł 17 lipca 1790 roku.

25 lat temu chińska armia dokonała masakry protestujących na placu Tiananmen w Pekinie. Demonstracje były wyrazem buntu przeciwko komunistycznym władzom. Domagano się demokracji, wolności prasy i walki z korupcją. 4 czerwca 1989 roku chińskie wojsko rozjechało protestujących gąsienicami czołgów i rozpędziło ogniem z broni maszynowej. Liczba ofiar nigdy nie została ujawniona. Protesty odbywały się w ponad 300 chińskich miastach, wzięło w nich udział kilka milionów ludzi.

Kozacy i Tatarzy zamordowali ok. 5 tys. polskich jeńców wziętych do niewoli po bitwie pod Batohem, przegranej przez wojska Rzeczpospolitej 1 i 2 czerwca 1652 r. Rzeź trwała dwa dni - 3 i 4 czerwca. Zginęła w niej elita polskich żołnierzy.

3 i 4 czerwca 1652 r. 5 tys. polskich jeńców wyprowadzono ze związanymi rękoma i nogami na rzeź. Stanowili elitę ówczesnego wojska. - Inicjatywa wyszła od Kozaków, najpewniej samego Chmielnickiego. Ci przekupili wodzów tatarskich, którzy mieli wydać pojmanych przez siebie Polaków - pisze dr Radosław Sikora w artykule dla WP.PL.

W nocy z 3 na 4 czerwca doszło do katastrofy dwóch pociągów pod Ufą w ZSRR. Składy wjechały w chmurę gazu, który wydobywał się z uszkodzonego gazociągu. Zginęło ok. 600 osób.

Pierwsze częściowo wolne wybory w powojennej Polsce (I tura), które zapoczątkowały zmiany ustrojowe w naszym kraju i definitywny upadek komunizmu. Zwyciężyli kandydaci Komitetu Obywatelskiego, przy przewodniczącym "Solidarności" Lechu Wałęsie. Po raz pierwszy od 1945 wybrano Senat, tworząc dwuizbowe Zgromadzenie Narodowe.

Noc z 3 na 4 czerwca 1989 r. W siedzibie Dowództwa Obrony Północnoamerykańskiej Przestrzeni Powietrznej i Kosmicznej (NORAD) panuje spokój. Nagle rozlega się sygnał alarmowy, wskazujący na atak atomowy na terytorium Związku Radzieckiego, gdzieś w słabo zamieszkałym rejonie południowego Uralu. Początkowe podniecenie studzi jednak po chwili komunikat - to nie uderzenie jądrowe, nie ma impulsu elektromagnetycznego charakterystycznego dla wybuchu bomby atomowej. To jedynie zwykła eksplozja, choć o niespotykanej dotąd sile. Dopiero po kilku godzinach świat dowiaduje się, że w okolicy miasta Ufa doszło do największej w dotychczasowej historii katastrofy kolejowej, w wyniku której śmierć poniosło w przybliżeniu 600 osób.

Dla swoich zwolenników, wielebny Jim Jones był uosobieniem dobroci. Wierzyli mu tak bardzo, że podążyli za nim w głąb amazońskiej dżungli. A gdy tego zażądał, popełnili największe zbiorowe samobójstwo w historii USA. Na jego komendę zginęło ponad 900 osób - pisze Michał Staniul w artykule dla WP.PL.

Zmarł Jan XXIII, właściwe nazwisko Angelo Giuseppe Roncalli, papież od 1958 roku. Zasłynął jako reformator Kościoła katolickiego - w 1962 roku zwołał Sobór Watykański II, który wprowadził zmiany przekształcające oblicze Kościoła: nowa formuła mszy świętej, ekumenizm i nowe spojrzenie na świat. W 1963 roku ogłosił encyklikę "Pacem in terris", adresując ją nie tylko do katolików, lecz do "wszystkich ludzi dobrej woli". Urodził się 25 listopada 1881 roku.

Urodził się Juliusz Rómmel, generał, uczestnik wojny polsko-radzieckiej 1920 roku, dowódca armii "Łódź" w wojnie obronnej 1939 roku, uczestnik obrony Warszawy, po upadku której resztę wojny spędził w niemieckiej niewoli. Jako jeden z nielicznych generałów II Rzeczypospolitej Polskiej porozumiał się z władzami komunistycznymi i zamieszkał w PRL, autor wspomnień - "Moje walki z Budionnym", "Za Honor i Ojczyznę". Zmarł 3 września 1967 roku.

Guglielmo Marconi uzyskał patent na radio.

Rozpoczęła się pierwsza pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski. Trwała do 10 czerwca. Za najważniejsze jej wydarzenie uważa się słowa wypowiedziane przez Jana Pawła II na placu Zwycięstwa w Warszawie: "Wołam ja, syn polskiej ziemi, a zarazem ja: Jan Paweł II, papież, wołam z wami wszystkimi: Niech zstąpi Duch Twój! Niech zstąpi Duch Twój! I odmieni oblicze ziemi. Tej ziemi!".

Ukazał się pierwszy numer zlikwidowanego w stanie wojennym tygodnika "Solidarność". Redaktorem naczelnym pisma został ponownie Tadeusz Mazowiecki.

Nowozelandczyk Edmund Hillary i przewodnik, Szerpa Tenzing Norgay, jako pierwsi zdobyli najwyższy szczyt Ziemi - Mount Everest (8848 m n.p.m.)