Auschwitz(strona 2/1)

Gdy do obozów koncentracyjnych zbliżał się front, więźniowie byli wysyłani w transportach, albo pieszo przeganiani do kolejnych obozów w głębi Niemiec. Ten sam los spotkał więźniów z Auschwitz. - W momencie wyzwolenia było tam 7 tys. osób. Pozostali więźniowie - ok. 130 tys., od jesieni 1944 r. byli wysyłani na zachód - mówi dr Jolanta Żyndul z Uniwersytetu Warszawskiego, kierownik Centrum Badania i Nauczania Dziejów i Kultury Żydów w Polsce im. Mordechaja Anielewicza.

Przecież to jest nieprawda. Nazwa frontu nie ma nic wspólnego z jego składem narodowościowym - mówi w rozmowie z WP prof. Wojciech Materski, historyk i politolog zasiadający Polsko-Rosyjskiej Grupie do Spraw Trudnych. Odnosi się w ten sposób do słów Grzegorza Schetyny, który stwierdził, że obóz koncentracyjny Auschwitz został wyzwolony przez żołnierzy ukraińskich. Profesor zaznacza, że błąd ten został celowo wykorzystany przez Moskwę. - Minister dostarczył pretekst, więc w nas walą - wyjaśnia.

W świecie obozów koncentracyjnych więźniowie byli dla swoich oprawców jedynie numerami. I często tylko religia pozwalała im zachować wiarę w to, że są czymś więcej. Szczególnie okrutnie obchodzono się z duchownymi. Tak stało się w przypadku ks. Piotra Dańkowskiego, który w Wielki Piątek 1942 roku usłyszał od kapo: "dziś będziesz ukrzyżowany jak twój mistrz". Na plecy zarzucono mu ciężką kłodę, którą musiał dźwigać jak Jezus krzyż w drodze na Golgotę - pisze Robert Jurszo w artykule dla WP.PL.

W obozie koncentracyjnym w Auschwitz zginął Stanisław Dubois - przywódca lewicowego nurtu PPS w okresie międzywojennym, dziennikarz, żołnierz wojny obronnej we wrześniu 1939 roku. Został aresztowany przez gestapo w sierpniu 1940 roku, osadzony na Pawiaku, a następnie przewieziony do Auschwitz. Urodził się 9 stycznia 1901 roku.

70 lat temu z niemieckiego obozu Auschwitz uciekli Żydówka Mala Zimetbaum i Polak Edward Galiński. Para zakochanych w sobie młodych ludzi została złapana dwa tygodnie później. Trafili do obozu i po śledztwie zostali zamordowani.

Urodził się Witold Pilecki, rotmistrz, współorganizator Tajnej Armii Polskiej, jako ochotnik przedostał się do obozu Auschwitz, zorganizował tam ruch oporu. Autor pierwszych na świecie raportów o Holokauście, tzw. Raportów Pileckiego. Walczył w Powstaniu Warszawskim. Aresztowany 5 maja 1947 przez UB, został oskarżony o pełnienie funkcji "szefa wywiadu Andersa na Polskę" i skazany na śmierć. Wyrok wykonano 25 maja 1948 roku. Zrehabilitowany w 1990 roku. Kawaler Orła Białego z 2006 roku.

70 lat temu, 18 marca 1944 r., w obozowym urzędzie stanu cywilnego, gdzie wypisywano głównie akty zgonu, na ślubnym kobiercu stanęli więzień Rudolf Friemel i przywieziona z Rzeszy robotnica przymusowa Hiszpanka Margarita Ferrer Rey. To był jedyny ślub w Auschwitz.

69 lat temu, bramy obozu Auschwitz-Birkenau otworzyli rosyjscy żołnierze wyzwalając siedem tysięcy więźniów. Jak co roku, na pamiątkę tego dnia byli więźniowie, przedstawiciele władz i duchowni spotkają się na terenie Muzeum Auschwitz- Birkenau.

Początek najsłynniejszego na terenie Polski „marszu śmierci” z Auschwitz-Birkenau. Niemcy wyprowadzali z obozu 56 tysięcy więźniów. Marsz odbywał się na 63-kilometrowej trasie z Oświęcimia do Wodzisławia Śląskiego. Z powodu mroźnej i śnieżnej zimy oraz niezwykłej brutalności hitlerowców, na trasie marszu naliczono około 600 ciał. Do Wodzisławia więźniowie dotarli 22 stycznia 1945 roku, gdzie załadowano ich do węglowych wagonów towarowych i skierowano transport w głąb Rzeszy w kierunku Moraw, Austrii i obozu Mauthausen-Gusen. W wyniku mrozu, marszu, transportu oraz egzekucji i brutalności hitlerowców zginęło około 15 tysięcy więźniów.

W największym niemieckim obozie funkcjonował dom publiczny dla więźniów. Do niedawna był to temat tabu, o którym nie wolno było głośno mówić. Pracowały w nim Polki i Niemki, które zgłaszały się na ochotnika. Dla kobiet znajdujących się na granicy śmierci głodowej, wyczerpanych z powodu katorżniczej pracy, prostytucja była sposobem na przetrwanie. Kilkanaście kobiet obsługiwało do 150 klientów w ciągu kilku godzin. Po wojnie były jak ludzkie wraki, mimo to zostawiono je bez pomocy.