historia(strona 81/100)

Dmitrij Mendelejew opublikował pierwszą wersję okresowego układu pierwiastków.

Na początku XX stulecia Eskimosi nadali wyjątkowo smacznej odmianie ziemniaków nazwę Paderewski. I chociaż żaden z mieszkańców mroźnej Północy zapewne nigdy nie słyszał na żywo wirtuoza, to nazwisko pianisty było dla nich symbolem doskonałości. Swoją trasą koncertową i osobowością wywarł w Ameryce tak duże wrażenie, że gdy przyszły prezydent USA Herbert Hoover przybył do Polski w 1919 r. na czele Amerykańskiej Misji Żywnościowej, zażądał wyniesienia pianisty na stanowisko premiera.

Premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill, podczas przemówienia w Fulton w Stanach Zjednoczonych, w obecności prezydenta Harry’ego Trumana, zaapelował o brytyjsko-amerykańską współpracę przeciwko komunizmowi. Wygłosił on tam zdanie, w którym po raz pierwszy była mowa o „żelaznej kurtynie”, przebiegającej od Szczecina po Triest. W latach następnych określenie to było powszechnie używane w języku dyplomacji i polityki. Przemówienie Churchilla zostało uznane za początek zimnej wojny.

Biuro Polityczne KC Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) przyjęło uchwałę nakazującą zamordowanie 25 tysięcy 700 polskich jeńców wojennych przetrzymywanych w obozach i więzieniach na Ukrainie i Białorusi.

Rozpoczęła się pandemia grypy "hiszpanki", która zabiła od 50 do 100 milionów ludzi; liczba ofiar „hiszpanki” wielokrotnie przewyższyła liczbę ofiar frontów I wojny światowej. Była to jedna z największych pandemii w historii ludzkości, w przebiegu której zachorowało ok. 500 milionów ludzi, co stanowiło wówczas jedną trzecią populacji świata.

W Nowym Jorku po raz pierwszy zebrał się Kongres Stanów Zjednoczonych.

Urodził się Ryszard Kapuściński, reportażysta, dziennikarz, publicysta, poeta i fotograf, zwany "cesarzem reportażu", autor książek: "Wojna futbolowa", "Cesarz", "Imperium", "Heban", "Podróże z Herodotem", "Lapidarium", „Szachinszach”, „Ten inny”. Był korespondentem zagranicznym PAP w Afryce, Ameryce Łacińskiej i Azji, gdzie dokumentował między innymi upadek cesarstwa w Etiopii oraz Iranie. Zmarł 23 stycznia 2007 roku.

W 1939 roku Polskiej Marynarce Wojennej przyszło walczyć przeciwko Niemcom. Tymczasem polskie okręty projektowano do walki przeciw Sowietom. - W czasie II wojny światowej flota sowiecka popisywała się przede wszystkim bardzo niskim morale, fatalnym wyszkoleniem i tragiczne złym dowodzeniem. Największym sukcesem sowieckich marynarzy - nie tylko w czasach II wojny światowej, ale przez 70 istnienia ZSRS - było zatopienie małego niemieckiego torpedowca - pisze w artykule dla serwisu "Historia" WP.PL Tymoteusz Pawłowski. Jakie szanse na zwycięstwo z Sowietami miała marynarka II RP?

Chyba żadna polska broń nie jest owiana taką tajemnicą i legendą, jak karabin przeciwpancerny wzór 1935. Przez długi czas sekretem pozostawała nawet jego nazwa - znany jest przede wszystkim pod kryptonimem "UR". Czy jego skuteczność także była mityczna?

- Zdecydowanie jest to pokolenie, które odeszło i odchodzi z goryczą z tego świata. Wszyscy oni spodziewali się, że w wolnej Polsce spotkają ich zaszczyty, honory, a przede wszystkim docenienie ich walki i poświęcenia. Tego nie było w latach 90., ale też w okresie późniejszym i chyba jest tak nadal - mówi w rozmowie z WP.PL prof. Krzysztof Szwagrzyk z IPN, kierujący projektem "Poszukiwania nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego 1944-1956". W ramach projektu interdyscyplinarny zespół naukowców odnajduje i identyfikuje szczątki żołnierzy podziemia antykomunistycznego.

"Żołnierze Wyklęci" stają się dla nas coraz ważniejsi - oceniają historycy. Dziś po raz czwarty obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych".

Dzięki ułańskiej fantazji i bezczelności, kpt. Jan Kosowicz, w przebraniu oficera Ludowego Wojska Polskiego, pod okiem bezpieki, przeprowadził serię brawurowych akcji na rzecz podziemia antykomunistycznego. Codziennie wchodził do więzienia na Mokotowie, aby wraz z uzbrojoną eskortą zabierać stamtąd niemieckich więźniów, którzy pracowali dla niego w warsztatach samochodowych.

Kongres Stanów Zjednoczonych zatwierdził program pomocy gospodarczej dla Europy zniszczonej przez II wojnę światową, zwany planem Marshalla. W ciągu 5 lat USA przeznaczyły na pomoc dla Europy Zachodniej 14 mld USD. Pod naciskiem Związku Radzieckiego kraje bloku wschodniego, w tym Polska, odmówiły udziału w tym programie.

Urodził się Jacek Kuroń, polityk, historyk, publicysta, do końca lat 80. jedna z głównych postaci antykomunistycznej opozycji, współzałożyciel i członek Komitetu Obrony Robotników (KOR). Był uczestnikiem obrad i współtwórcą porozumienia Okrągłego Stołu. Inicjował wiele akcji charytatywnych, był twórcą Fundacji "SOS". Zmarł 17 czerwca 2004 roku.

W Brześciu nad Bugiem został podpisany traktat pokojowy między Rosją Radziecką a Niemcami, Austro-Węgrami, Bułgarią i Turcją.

Urodził się Michaił Gorbaczow, radziecki polityk, ostatni przywódca Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, jedyny prezydent ZSRR w latach 1990 -1991, inicjator "pierestrojki" i "głasnosti" w Związku Radzieckim, których podstawą były złagodzenie cenzury oraz ograniczona liberalizacja gospodarcza i polityczna, Gorbaczow wycofał wojska z Afganistanu i poparł Stany Zjednoczone w operacji Pustynna Burza, po rozpadzie ZSRR, 25 grudnia 1991 roku ustąpił ze stanowiska prezydenta, przekazując ster prezydentowi Rosji Borysowi Jelcynowi. Laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1990 roku.

Jean Pierre Blanchard, francuski baloniarz, odbył swój pierwszy, zakończony sukcesem lot startując z Pól Marsowych w Paryżu.

Urodził się Fryderyk Chopin, wybitny kompozytor polski. Tworzył koncerty, mazurki, polonezy, nokturny i etiudy. Jego twórczość łączyła elementy polskiej muzyki ludowej i narodowej ze stylem romantycznym. Była inspiracją dla wielu późniejszych kompozytorów: Liszta, Wagnera, Brahmsa, Czajkowskiego czy Rachmaninowa. (Według rodziny Chopina, Fryderyk urodził się 1 marca, natomiast w metryce chrztu zapisana jest data 22 lutego 1810 roku). Zmarł 17 października 1849 roku w Paryżu.

Stany Zjednoczone ogłosiły informację o przeprowadzeniu testu bomby wodorowej na atolu Bikini na Pacyfiku. Bomba miała moc 600 razy większą od ładunku jądrowego zrzuconego na Hiroszimę.

W Vassy oddziały dowodzone przez księcia Franciszka z Guise zmasakrowały tysiąc pokojowo zebranych tam protestantów. Hugenoci w odwecie zajęli miasto Le Hevre. Był to początek pierwszej wojny religijnej we Francji.