Polska Partia Socjalistyczna (PPS)

Polska Partia Socjalistyczna, w skrócie PPS, to powstałe pod koniec XIX wieku, w wyniku Zjazdu Paryskiego, ugrupowanie polityczne zrzeszające ówczesne partie socjalistyczne. Jego celem było zjednoczenie proletariatu, wprowadzenie zmian społecznych i ekonomicznych oraz utworzenie "samodzielnej republiki demokratycznej" w zaborze rosyjskim.

Powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej

Genezą powstania PPS-u były narodziny ruchu socjalistycznego w latach 70. XIX wieku, w wyniku którego powstało kilka ugrupowań, np. partia Proletariat, partia Proletariat II, Związek Robotników Polskich.

Na Zjeździe Paryskim, w 1892 roku, członkowie wszystkich ówczesnych partii socjalistycznych połączyli się w jedną siłę polityczną, czyli Polską Partię Socjalistyczną. Sformułowano wówczas "Szkic programu Polskiej Partii Socjalistycznej".

Początkowo ruch socjalistyczny stawiał sobie za cel zmiany społeczne i ekonomiczne, ale wraz z powstaniem PPS pojawił się również postulat walki o niepodległość demokratycznej Polski i wyzwolenie z jarzma kapitalizmu.

Polska Partia Socjalistyczna – program

Członkowie PPS-u sformułowali program, który prezentował zasady ustrojowe, jakie miałyby obowiązywać w nowej, demokratycznej Polsce. Były to m.in. wprowadzenie powszechnego, tajnego głosowania, wolność słowa, wyznania, druku, a także równość wszystkich obywateli wobec prawa bez względu na płeć, rasę czy narodowość.

Ponadto PPS postulował skrócenie czasu pracy (8 godzin), wprowadzenie ubezpieczeń emerytalnych oraz chorobowych, również zakaz pracy dzieci do lat 14.

Polska Partia Socjalistyczna – działalność

PPS – w takiej postaci, w jakiej powstało – nie przetrwało zbyt długo, gdyż już po pierwszym zjeździe krajowym, który odbył się w 1893, doszło do wewnętrznego rozłamu. W wyniku niezgodności członków i różnicy poglądów PPS podzieliło się w końcu na dwie frakcje: zwolenników bezpośredniej walki o wolność z Józefem Piłsudskim na czele oraz zwolenników współpracy z Rosją, tzw. PPS-Lewica.

Działalność partii PPS opierała się nie tylko na prowadzeniu czasopism np. "Robotnika" czy "Łodzianina", ale także na walce bezpośredniej. Ugrupowanie odegrało bardzo ważną rolę podczas rewolucji, która odbywała się na początku XX wieku. Wówczas bojówki PPS-u przeprowadziły ataki na wojsko, żandarmerię oraz policję rosyjską.

Członkowie PPS-u współtworzyli w 1918 roku Tymczasowy Rząd Republiki Polskiej. Później powołany przez Józefa Piłsudskiego rząd wprowadził w życie postulowane przez PPS prawa socjalne.

W czasach II Wojny Światowej członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej byli również działaczami Polskiego Państwa Podziemnego. Po 1948 roku jednak nastąpiło połączenie działaczy PPS-u w ugrupowanie PZPR.

Polska Partia Socjalistyczna – odrodzenie

Ugrupowanie PPS odrodziło się w 1987 roku jako partia socjalistyczna i pracownicza, opowiadająca się za równością grup społecznych oraz państwem opiekuńczym, które za pomocą świadczeń socjalnych, bezpłatnej opieki medycznej oraz świadczeń emerytalnych, miało wyrównywać szanse i wspierać najbardziej potrzebujących.

Partia ta obecnie jest ugrupowaniem pozaparlamentarnym, jednakże wcześniej miało kilkukrotnie swoich przedstawicieli w parlamencie.