Anna Jagiellonka

Anna Jagiellonka – ostatnia z rodu Jagiellonów. Była królową Polski w latach 1575-1586. W wieku 53 lat została żoną Stefana Batorego, z którym nie miała dzieci.

Anna Jagiellonka – życiorys

Anna Jagiellonka urodziła się 18 października 1523 roku w Krakowie. Była czwartym dzieckiem Zygmunta Starego i Bony Sforzy. Wychowała się na dworze na Wawelu, gdzie odebrała staranne wychowanie. Mówiła płynnie po polsku, włosku, łacinie i niemiecku. Umiała pięknie szyć i haftować. Razem z młodszą siostrą Katarzyną szyła dla brata, Zygmunta Augusta, koszule. Od najmłodszych lat była ignorowana przez matkę, która faworyzowała dwoje najstarszych dzieci, Zygmunta Augusta, przyszłego króla Polski, oraz księżniczkę Izabelę, małżonkę Jana Zapolyi.

Po ślubie trzeciej siostry Zofii z Henrykiem II Młodszym, księciem Brunszwiku-Wolfenbuttel, przyszła kolej na Annę, aby wyszła za mąż, jednak brak urody zniechęcał kandydatów. Anna była bardzo zżyta z najmłodszą siostrą Katarzyną, która nie chciała opuszczać siostry. Ostatecznie, Anna Jagiellonka namówiła Katarzynę do ślubu z księciem Finlandii i królem Szwecji, Janem III Wazą.

Było to potwierdzenie, że Anna jako najstarsza siostra Katarzyny nie znajdzie już męża. Jednak po śmierci Zygmunta Augusta, na tronie zasiadł Henryk III Walezy, który uciekł do Francji w maju 1574 roku. Dzięki temu Anna Jagiellonka, jako ostatnia z rodu została wybrana królową Polski w 1575 roku.

W wieku 53 lat wyszła za mąż za nowo wybranego króla elekcyjnego Stefana Batorego. Po jego śmierci w 1586 roku, Anna postarała się, aby na tronie polskim zasiadł Zygmunt III Waza, syn młodszej siostry Katarzyny.

Anna Jagiellonka zmarła 9 września 1596 roku w Warszawie. Została pochowana w Kaplicy Zygmuntowskiej obok Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta.

Anna Jagiellonka – kandydaci na męża

Anna Jagiellonka nie odznaczała się ani urodą, ani talentem politycznym, więc kandydatów na męża nie było wielu. Jednak jej wysoka ranga oraz chęć sojuszu z Polską sprawiły, że kilka wysoko postawionych rangą osób starało się o jej rękę:

• Jan Fryderyk – książę Pomorza Zachodniego, który wycofał się, kiedy usłyszał jak niski posag przeznaczył Zygmunt August jako posag dla siostry;
• Eberhardt – 23-letni książę wirtemberski, który chciał oświadczyć się Annie dzięki staraniom jej siostry Zofii, jednak zmarł, jadąc z orszakiem ślubnym do królewny;
• Magnus – brat króla Danii, który był pijakiem, ślepym na jedno oko oraz niedoszłym biskupem.
• Iwan Groźny – car moskiewski, który miał do wyboru Annę albo Katarzynę. Mógł obejrzeć kandydatki przez małą dziurkę w drzwiach, jak przędły na wrzecionach. Dzięki słabemu oświetleniu posłowie cara nie mogli dostrzec zmarszczek na twarzy Anny, jednak Iwan Groźny i tak wybrał Katarzynę, która ostatecznie nie zgodziła się na ślub z carem moskiewskim;
• Henryk Walezy – chociaż planowano połączyć Annę Jagiellonkę z Henrykiem Walezym, była ona starsza o 30 lat od swojego wybranka, który z tego względu nie spieszył się z oświadczynami. Ostatecznie rządził w Polsce 2 lata.

Anna Jagiellonka – małżeństwo ze Stefanem Batorym

Anna Jagiellonka jako królowa Polski poślubiła Stefana Batorego 1 maja 1576 roku na Wawelu, który tym samym został elekcyjnym królem Polski. Anna była starsza od Batorego o 10 lat. Podobno spędzili razem tylko 3 noce, po czym Stefan Batory stronił od coraz bardziej zdziwaczałej żony, jednak oznajmił, że nigdy by się z nią nie rozwiódł. Stefan Batory próbował odsunąć Annę od władzy, która coraz bardziej trzymała się z jego przeciwnikami. Nie lubiła również Jana Zamoyskiego, jednak w swojej rezydencji w Ujazdowie urządziła wesele hetmana oraz Krystyny Radziwiłłówny, na którym została wystawiona Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego. Przekazała również klejnoty Akademii Krakowskiej.

Po śmierci Stefana Batorego w 1586 roku, mogła samodzielnie rządzić jako król elekcyjny, jednak wycofała się do swojej rezydencji na Mazowszu, oddając władzę w ręce siostrzeńca Zygmunta III Wazy.

Anna Jagiellonka – opinie

Anna Jagiellonka uchodziła za kobietę brzydką i pozbawioną talentów. Miała wysokie czoło, wąskie usta i drobną sylwetkę. Była pogardzana przez brata, który jak najszybciej chciał się pozbyć siostry z dworu królewskiego. Anna Jagiellonka bardzo zdziwaczała pod koniec życia. W opinii powszechnej była uznawana za umartwiającą się dewotkę, w towarzystwie której niewiele osób chciało przebywać.