marek edelman

Po śmierci Teresy Torańskiej i mojej agentki literackiej pomyślałem, że trzeba napisać książkę o tym, co zostaje, jak ludzie odchodzą. Przeszłości nie da się do zamknąć, ona zawsze ma wpływ na nasze życie - mówi WP Remigiusz Grzela. Autor książki "Obecność" rozmawiał o trudnych pożegnaniach z najbliższymi m.in. z Alicją Kapuścińską, Krystyną Jandą, Krystyną Cierniak-Morgenstern, Julią Hartwig i Marią Iwaszkiewicz, żoną Bogdana Wojdowskiego, autora jednej z najlepszych powieści o Holokauście "Chleb rzucony umarłym".

Przedstawiciele sejmu, senatu, prezydenta, rządu, władz stolicy złożyli wieńce przed Pomnikiem Bohaterów Getta Warszawskiego upamiętniając żydowskich powstańców z 1943 roku. Wolontariusze rozdawali papierowe żółte kwiaty - symbol pamięci o powstaniu w getcie.

Dziś mija 71 lat od wybuchu powstania w getcie warszawskim. Walki rozpoczęły się 19 kwietnia. Zakończyły w połowie maja 1943 roku. Było to pierwsze miejskie powstanie w okupowanej wówczas Europie. W zachowanym raporcie nt. likwidacji getta, autorstwa gen. SS Jurgena Stroopa, czytamy m.in.: "Stawiany przez bandytów opór mógł zostać złamany tylko przez (...) niezmordowaną, trwającą dzień i noc akcję bojową (...). Ludność aryjską poinformowano, że kto świadomie udzieli schronienia Żydowi będzie ukarany śmiercią".

W getcie warszawskim wybuchło powstanie pod dowództwem Mordechaja Anielewicza i Marka Edelmana. Była to próba powstrzymania ostatecznej likwidacji getta, rozpoczętej przez Niemców kilka miesięcy wcześniej. Z 70 tysięcy Żydów, którzy znajdowali się w getcie w chwili wybuchu powstania 14 tysięcy zginęło, pozostali zostali wywiezieni do obozów zagłady. Walki trwały do połowy maja 1943 roku.