Trwa ładowanie...

Pierwsza audycja Radia Wolna Europa

3 maja 1952 roku rozpoczęła działalność polska rozgłośnia Radia Wolna Europa. Z ośrodka w Monachium do słuchaczy w Polsce popłynęły pierwsze takty mazurka "Witaj majowa jutrzenko". Ponad 40 lat radio to było źródłem obiektywnych informacji o kraju i świecie. Polakom żyjącym w systemie komunistycznym za słuchanie RWE groziła nawet kara więzienia. Mimo to, stacji słuchano po kryjomu w domach, stosując zasady konspiracji, w której mieliśmy długą tradycję.

Pierwsza audycja Radia Wolna EuropaŹródło: NAC
d1tr39c
d1tr39c

Rozgłośnia działała do 1994 roku, zlikwidowano ją kilka lat po demokratycznych przemianach w Polsce, uznając, że odegrała już swoją historyczną rolę.

Głównym zadaniem polskiej sekcji RWE była walka z propagandą i indoktrynacją komunistyczną, ukazywanie prawdy historycznej i dostarczanie informacji. RWE nadawało między innymi relacje pułkownika Józefa Światły, zbiegłego na Zachód funkcjonariusza UB, który ujawniał kulisy działania PZPR i ministerstwa bezpieczeństwa publicznego. W audycjach mówiono także o losach Polaków przetrzymywanych w obozach w Związku Radzieckim, o protestach robotniczych w kraju, czy o zbrodni katyńskiej, która przez ponad pół wieku była zakłamywana przez komunistyczne władze. RWE nadawała też audycje kulturalne, religijne, prezentowano twórczość pisarzy emigracyjnych oraz wspomnienia żołnierzy, którzy nie mogli wrócić do kraju.

Władze zagłuszały "wrogą rozgłośnię". Za słuchanie Wolnej Europy oraz innych, jak je nazywano - "imperialistycznych radiostacji" - BBC czy Głosu Ameryki, w PRL skazano wiele osób. Były oskarżane o wrogą propagandę, czyli tak zwane "szeptanki". O znaczeniu RWE może świadczyć fakt, że przy każdych rokowaniach radziecko-amerykańskich elementem przetargowym było żądanie likwidacji rozgłośni.

d1tr39c

Pierwszym dyrektorem polskiej sekcji RWE był nieżyjący już, Jan Nowak-Jeziorański. Legendarny "kurier z Warszawy", pisarz i polityk, emisariusz Armii Krajowej i rządu w Londynie, kierował Rozgłośnią Polską RWE przez blisko 25 lat.

Z Rozgłośnią Polską RWE współpracowali znani pisarze, publicyści i działacze emigracyjni między innymi, Stanisław Barańczak, Marian Hemar, Gustaw Herling-Grudziński, Marian Kukiel, Jan Lechoń, Leopold Tyrmand, Tomas Venclova, Kazimierz Wierzyński, Szymon Wiesenthal. Pomimo szykan ze strony władz komunistycznych, wiele osób mieszkających w Polsce utrzymywało kontakty z RWE, przekazując materiały zza "żelaznej kurtyny", jak Danuta Bańkowska, Władysław Bartoszewski, Ewa Dreżepolska i Józef Szaniawski. Dyrektorami Rozgłośni Polskiej RWE byli kolejno: Jan Nowak-Jeziorański (1952-1976), Zygmunt Michałowski (1976-1982), Zdzisław Najder (1982-1987), Marek Łatyński (1987-1989) i Piotr Mroczyk (1989-1994).

Po 1989 roku zmieniła się funkcja i znaczenie Sekcji Polskiej RWE. W latach 1990-1994 rozgłośnia prowadziła oficjalną działalność w Warszawie. 30 czerwca 1994 roku w Poznaniu odbyło się uroczyste zakończenie jej działalności z udziałem pracowników i władz RWE, władz Polski i ambasadora Stanów Zjednoczonych. W 2001 roku zakończono przekazywanie nagrań polskiej sekcji RWE Archiwom Państwowym.

Od 1994 roku istnieje "Stowarzyszenie Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego". Jego celem jest kultywowanie tradycji związanych z Rozgłośnią RWE i jej 42-letnią działalnością, propagowanie w Polsce tradycji dziennikarstwa wolnego, niepodległego i demokratycznego, a także działanie na rzecz przestrzegania zasad kodeksu etyki dziennikarskiej.

d1tr39c
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.

Komentarze

Trwa ładowanie
.
.
.
d1tr39c

Pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie lub jakiekolwiek inne wykorzystywanie treści dostępnych w niniejszym serwisie - bez względu na ich charakter i sposób wyrażenia (w szczególności lecz nie wyłącznie: słowne, słowno-muzyczne, muzyczne, audiowizualne, audialne, tekstowe, graficzne i zawarte w nich dane i informacje, bazy danych i zawarte w nich dane) oraz formę (np. literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne) wymaga uprzedniej i jednoznacznej zgody Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, będącej właścicielem niniejszego serwisu, bez względu na sposób ich eksploracji i wykorzystaną metodę (manualną lub zautomatyzowaną technikę, w tym z użyciem programów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji). Powyższe zastrzeżenie nie dotyczy wykorzystywania jedynie w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz korzystania w ramach stosunków umownych lub dozwolonego użytku określonego przez właściwe przepisy prawa.Szczegółowa treść dotycząca niniejszego zastrzeżenia znajduje siętutaj