Jimmy Carter

Jimmy Carter to według większości historyków najlepszy prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Zasłynął twardą polityką w stosunkach z ZSRR. W walce o reelekcję Jimmy Carter przegrał jednak z Ronaldem Reaganem.

Jimmy Carter – życiorys

James Earl Carter Junior przyszedł na świat 1 października 1924 roku w Plains w stanie Georgia w rodzinie rasistowskiego farmera orzeszków ziemnych i właściciela sklepu oraz liberalnej pielęgniarki. Marzenia o karierze wojskowej skierowały jego kroki do Akademii Marynarki Wojennej w Annapolis, którą ukończył w 1946 roku. Następnie służył na amerykańskim pancerniku, szkolił się na okrętach podwodnych, stacjonował w Pearl Harbor oraz San Diego, nadzorował budowę i odbiory okrętów. Ukończył w college'u fizykę jądrową, wziął ślub, a w 1953 śmierć ojca zmusiła go do powrotu w rodzinne strony.

Jimmy Carter chciał zostać politykiem, zasiadał więc w powiatowym zarządzie oświatowym i został członkiem Senatu Stanowego w Georgii, specjalizując się w zagadnieniach związanych ze szkolnictwem. Udało mu się zostać gubernatorem dopiero w 1970 roku, rozpoczął demokratyczne zwalczania przejawów rasizmu.

Jimmy Carter jako prezydent USA

Jimmy Carter został wybrany na 39. prezydenta Stanów Zjednoczonych na czteroletnią kadencję 20 stycznia 1977 roku. W gabinecie prezydenckim otaczali go doświadczeni politycy, m.in. Zbigniew Brzeziński czy Cyrus Vance. Wprowadził wiele ustaw o ochronie środowiska, doprowadził do pokoju na linii Izrael – Egipt w Camp David (osobiście niezwykle zaangażował się w ten projekt), a także do długo wyczekiwanej normalizacji stosunków z Chinami.

Twarda polityka Jimmy'ego Cartera wobec ZSRR dała pozorny moment wytchnienia w 1979 roku, kiedy to w Wiedniu podpisano porozumienie o ograniczeniu zbrojeń. Świat obiegło wówczas słynne zdjęcie przywódcy Stanów Zjednoczonych, całującego Leonida Breżniewa. W trakcie agresji ZSSR na Afganistan kilka miesięcy później w ramach protestu prezydent Carter zbojkotował olimpiadę w Moskwie. Potem USA wspierało finansowo przeciwstawiających się Sowietom afgańskich mudżahedinów, aby osłabić pozycję ZSRR. Po latach część z afgańskich ugrupowań ewoluowała i przekształciła się w Al-Kaidę.

Polityczna emerytura nigdy nie interesowała Jimmy'ego Cartera. Gdy były przywódca USA wyprowadził się z Białego Domu, pracował jako obserwator wyborów i mediator, głównie na Bliskim Wschodzie, Filipinach, Haiti, w Nigerii, Panamie czy Bośni. Prowadził również z małżonką Centrum Cartera, ośrodek budujący domy dla potrzebujących i dbający o los kobiet i osób chorób.

Jimmy Carter – ciekawostki

Co warto wiedzieć o Jimmym Carterze?

• Dzięki polityce Jimmy'ego Cartera USA było na najlepszej drodze do szybkiego wygrania zimnej wojny. Wszystkie zasługi przypisuje się jednak jego następcy, Reagan nie osiągnął na tym polu niczego nowego.
• Jimmy Carter napisał ponad 20 książek: o prawach człowieka, pracy humanitarnej, religii, dla dzieci oraz tomików wierszy.
• Jimmy Carter jest bardzo religijnym baptystą, wciąż nauczającym w niedalekiej szkółce niedzielnej.
• Podczas kampanii prezydenckiej w 1976 roku Jimmy Carter przyznał, że w 1969 roku widział statek UFO.
• W 1976 roku amerykańskie czasopismo ”Time” przyznało Jimmy'emu Carterowi prestiżowy tytuł Człowieka Roku.
• 2002 rok przyniósł uznanie zasług Jimmy'ego Cartera w postaci pokojowej Nagrody Nobla.
• Oceny historyków są zgodne co do umiejętności dyplomatycznych prezydenta Jimmy'ego Cartera, stosującego w polityce zagranicznej Waszyngtonu standardy praw człowieka jako naczelny instrument. Sam polityk zawsze podkreślał, jak ogromny wpływ wywarła na niego zmarła w 1983 roku wspaniałomyślna matka, prowadząca pełne zaangażowania życie w wierze.