Instytut Pamięci Narodowej udostępnił drugą partię materiałów z archiwum gen. Kiszczaka

- To są głównie dokumenty, które pochodzą z archiwum osobistego Czesława Kiszczaka - odręczne notatki, maszynopisy książek, przemyślenia. Będą z pewnością ciekawe dla historyków, którzy badają życiorys Kiszczaka. Są interesujące również dlatego, że pokazują, czym zajmował się gen. Kiszczak po zakończeniu sprawowania funkcji publicznych – mówi WP dr Rafał Leśkiewicz, dyrektor Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN.

Materiały te - włączone w poniedziałek do zasobu archiwalnego IPN - zostały udostępniane w postaci kopii elektronicznych w czytelni Instytutu w Warszawie.

W udostępnianych w środę dokumentach znajdują się m.in.: fragmenty wspomnień Kiszczaka i jego odręczne notatki; dokumenty z wojskowych akt personalnych Kiszczaka (do 1981 r. pracował on w wojskowych służbach specjalnych PRL; potem był do 1990 r. szefem MSW); częściowo wypełniony zeszyt pracy WSW należący do Kiszczaka oraz maszynopis książki dotyczącej Kiszczaka i materiały do jego przygotowywanej biografii.

Udostępniono też kserokopie zdjęć z czasów Okrągłego Stołu, na których są m.in.: Kiszczak, Wojciech Jaruzelski, Adam Michnik, ks. Henryk Jankowski, Lech Wałęsa i Bronisław Geremek.

Wśród materiałów można znaleźć również projekty wystąpień Kiszczaka przed sejmową Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej, która w latach 90. badała odpowiedzialność sprawców stanu wojennego (w latach 90. Sejm odmówił postawienia ich przed TS) oraz projekty wystąpień Kiszczaka przed TS (który w latach 90. uniewinnił go w sprawie tzw. afery alkoholowej). Są tam także kopie dokumentów ws. działań policji z czerwca 1990 r. w Mławie związanych z likwidacją blokady drogi przez protestujących rolników oraz z odblokowaniem gmachu ministerstwa rolnictwa.

Zdjęcie przedstawiające Czesława Kiszczaka, ks. Alojzego Orszulika i Lecha Wałęsę, znalezione wśród dokumentów pochodzących z domu Kiszczaka fot. Eastnews

Inne dokumenty to: życiorys Mirosława Milewskiego z 1953 r. (poprzednika Kiszczaka na funkcji szefa MSW); kopie akt procesu Wacława Komara z 1953 r.; kopia listu Mieczysława Rakowskiego z 1958 r.; wspomnienia gen. Józefa Kuropieski (więźnia lat stalinizmu); ocena sytuacji politycznej z końca 1980 r.; materiały statystyczne MSW co do przestępczości w latach 1976-1985 oraz notatka ws. struktury departamentu IV MSW z 25 października 1984 r. (krótko po zabójstwie ks. Jerzego Popiełuszki przez trzech oficerów departamentu).

IPN planuje udostępnianie kolejnych materiałów znalezionych w domu Czesława Kiszczaka.

- Jeszcze nie wiemy, kiedy zostanie udostępniona następna partia dokumentów. To zależy od tego, kiedy prokuratorzy zakończą oględziny materiałów i będzie można przekazać je do archiwum IPN. Wtedy też zostaną udostępnione dziennikarzom oraz badaczom na tych samych zasadach, na jakich udostępniono poprzednie materiały z archiwum domowego Czesława Kiszczaka – mówi WP Agnieszka Sopińska-Jaremczak, Rzecznik Prasowy IPN.

Jeden z dokumentów z prywatnego archiwum Kiszczaka fot. PAP/Jacek Turczyk

16 lutego u Marii Kiszczak prokurator IPN zabezpieczył dokumenty, które podlegały przekazaniu do IPN - w sumie było to sześć pakietów. Czynności podjęto w ramach wszczętego w 2015 r. śledztwa ws. ukrycia przez osobę nieuprawnioną dokumentów podlegających przekazaniu IPN. Prawo przewiduje karę od 6 miesięcy do 8 lat więzienia dla tego, kto "będąc w posiadaniu dokumentów podlegających przekazaniu Instytutowi, uchyla się od ich przekazania, utrudnia przekazanie lub je udaremnia". Wdowa po Kiszczaku zgłosiła się do IPN, oferując sprzedaż dokumentów za 90 tys. zł.

Jako pierwsze IPN udostępnił dokumenty TW "Bolka", w których jest m.in. odręcznie napisane zobowiązanie do współpracy, podpisane: Lech Wałęsa "Bolek". Prezes IPN Łukasz Kamiński zapowiedział, że dokumenty będą poddane różnego rodzaju badaniom i weryfikacji, w tym także "ekspertyzom typu grafologicznego". Według opinii eksperta archiwisty dokumenty "Bolka" są autentyczne.