kampania wrześniowa

Roman Orlik był pierwszym asem pancernym II wojny światowej. W przeciągu kilku dni zniszczył 13 niemieckich czołgów, stając się najbardziej skutecznym polskim dowódcą wozu bojowego. Jednak mało kto zna jego nazwisko, a niemal wszyscy zachwycają się przygodami czterech pancernych i ich psa – pisze dr Tymoteusz Pawłowski w artykule dla Wirtualnej Polski.

Połączone siły zbrojne Rzeczpospolitej, Francji i Wielkiej Brytanii były silniejsze niż armia III Rzeszy. W związku z tym, Polska była zdecydowana bronić swojej suwerenności za wszelką cenę. Wojsko Polskie miało przetrwać niemieckie uderzenie, wycofać się na wschód, a gdy nad Renem uderzą Francuzi, przejść do kontrofensywy i wyzwolić Polskę. Bez sojuszników Polska nie miała szans na wygraną. W nowym odcinku z serii "Historica" pokazujemy, dlaczego ten plan się nie powiódł.

W RFN udało się zidentyfikować 1,7 tys. weteranów Selbstschutzu. Prokuratura wszczęła śledztwa wobec 258 ludzi. 233 śledztw zostało umorzonych. Ostatecznie w RFN ukarano 10 osób... Tym samym wymiar sprawiedliwości w Niemczech Zachodnich ukarał mniej volksdeutschów za zbrodnie popełnione w trakcie kampanii wrześniowej niż nazistowskie sądy w latach 1939-1940 - mówi dr. Jochen Böhler, niemiecki historyk, pracownik naukowy Uniwersytetu Friedricha Schillera w Jenie. Selbstschutz odpowiada za wymordowanie co najmniej 40 tys. Polaków.

Zdrady dopuściły się nasze mniejszości. Wszystkie mniejszości. We wsiach, w których dominował żywioł białoruski i ukraiński, Sowieci byli tak samo witani jak w miasteczkach, w których dominowali Żydzi. Uważanie wszystkich Żydów za zdrajców jest skrajnie głupie. Oczywiście, że byli Żydzi - wśród nich także byli legioniści - którzy dobrze się Polsce przysłużyli - mówi prof. Krzysztof Jasiewicz.

• W momencie wybuchu II wojny światowej komuniści polscy byli nieliczni
• Większość z nich wymordował Stalin, a część siedziała w polskich więzieniach
• Po 17 września - w tym ci pochodzący z mniejszości narodowych - komuniści byli zaangażowani w dywersję
• Wspólnie z Armią Czerwoną dopuszczali się również zbrodni na ludności cywilnej, polskiej administracji oraz policjantach i żołnierzach

- Gdyby armia francuska ruszyła przeciw Niemcom to prawdopodobnie nieprzygotowani do wojny Sowieci nie zaatakowaliby, czekając na wynik wojny w Europie – powiedział PAP historyk dr Leszek Moczulski, autor książki "Wojna polska 1939". 17 września 1939 r. Związek Sowiecki zaatakował walczącą z Niemcami Polskę.

• Kapitan Władysław Raginis na czele garstki żołnierzy przez trzy dni powstrzymywał potężną armię Guderiana
• Gdy skończyła mu się amunicja, rozerwał się granatem

• Rómmel zasłynął pokonaniem 1 Armii Konnej Budionnego w wojnie polsko-bolszewickiej
• Podczas kampanii wrześniowej gen. Rómmel porzucił swoich żołnierzy na polu bitwy
• W 1945 r. dowódca przyłączył się do komunistów

III Rzesza, ZSRR i Słowacja we wrześniu 1939 r. rzuciły do ataku na Polskę 3,4 mln żołnierzy. II RP mogła wystawić milionową armię. Czy mieliśmy szansę obronić kraj przy takiej przewadze? Jak potoczyłaby się wojna, gdyby Francja i Wielka Brytania wykorzystały cały swój potencjał militarny od pierwszych dni konfliktu? Odpowiadamy na te pytania w programie Historica.

7TP był najlepszym polskim czołgiem kampanii 1939 roku. Był lepszy od większości czołgów niemieckich i rosyjskich, jednak nie udało mu się odwrócić losów wojny - pisze dr Tymoteusz Pawłowski w artykule dla WP.

• Ponad 50 tys. żołnierzy słowackich zaatakowało Polskę we wrześniu 1939 r.
• Do Słowacji włączono Spisz i Orawę zamieszkane przez 34,5 tys. ludzi
• Słowaccy żołnierze brali udział m.in. w okupacji Zakopanego
• Na czele słowackiego rządu we wrześniu 1939 r. stał katolicki ksiądz Józef Tiso

Kiedy po południu w niedzielę 3 września 1939 r. nad Skierniewicami pojawiły się niemieckie bombowce, nawet w najczarniejszych scenariuszach nikt nie przypuszczał, że obiektem ataków z powietrza może stać się kościół, szpital czy szkoła. Z pewnością wierni zgromadzeni w kościele Św. Jakuba na popołudniowym nabożeństwie nie spodziewali się, że za moment na ich głowy posypią się cegły i odłamki murów po wybuchu bomby. I chociaż - jeśli wierzyć niemieckim dokumentom - celem bombardowania miały być węzeł kolejowy i linia torów Skierniewice-Koluszki, bomby zostały zrzucone w głównej mierze na spokojne miasto i jego cywilnych mieszkańców - pisze Szymon Nowak w artykule dla WP.

Wiadomość o napaści Polski na III Rzeszę trafiła do gazet na całym świecie. W taki właśnie sposób konflikt z Polską próbowała przedstawić propaganda III Rzeszy. - To klasyczny przykład podstępu obliczonego na zyskanie międzynarodowego poparcia. Pomógł on też Hitlerowi uwiarygodnić atak w oczach żołnierzy - mówi gen. Wesley Clark, były naczelny dowódca Połączonych Sił Zbrojnych NATO w Europie.

Gdyby Niemcy ruszyli do ataku 26 sierpnia 1939 roku, jak wcześniej planowali, kampania zakończyłaby się dla Polski blamażem. Niemieccy sztabowcy byli świadomi, że demaskuje to w znacznym stopniu najważniejsze kierunki planowanego działania. Byli absolutnie pewni, że polski wywiad płytki wykorzysta bezwzględnie ten podarunek "austriackiego kaprala". Tymczasem nie nastąpiła żadna korekta polskiego ustawienia.

Nasze archiwa, szyfry i nasi agenci znaleźli się w rękach wroga z winy oficerów Oddziału II Sztabu Głównego. Za błąd polskiego wywiadu najwyższą cenę zapłacili Polacy i Niemcy zbierający i przekazujący informacje o III Rzeszy dla II RP - zostali skazani na śmierć. Wielu z nich ścięto głowy gilotyną.