II Wojna Światowa(strona 12/1)

- Anglicy nie kryli zdziwienia skutecznością naszych pilotów. Liczba zgłaszanych przez nich zestrzeleń była tak duża, że pułkownik Stanley Vincent, dowódca bazy Northolt, z której startowali Polacy, nie krył swojego sceptycyzmu i polecił oficerowi kwalifikującemu meldowane strącenia poddawać zgłoszenia szczegółowej analizie - mówi o udziale polskich pilotów w Bitwie o Anglię historyk lotnictwa Jerzy Cynk w rozmowie z Piotrem Gulbickim, korespondentem WP.PL z Londynu.

Tylko dwóch spośród 140 strażników odpowiedzialnych za ludobójstwo w podobozie KL Stutthof w Bocieniu stanęło przed sądem. W obozie w makabryczny sposób zamordowano kilka tysięcy kobiet. Łagodnie potraktowano również najwyższe dowództwo Stutthofu. Drugi komendant obozu Paul Werner Hoppe został skazany na 9 lat więzienia, uwolniono go 1,5 roku przed końcem odbywania kary. - Oprawca, który miał na rękach krew dziesiątek tysięcy ludzi, bo w Stutthofie zginęło ponad 65 tys. więźniów, praktycznie żył na wolności - mówi historyk Sebastian Bartkowski w programie "Historia bez końca".

W tym roku mija setna rocznica urodzin Jana Karskiego, legendarnego kuriera Polskiego Państwa Podziemnego, świadka Holocaustu. Uchwałą Sejmu, rok 2014 jest Rokiem Jana Karskiego. Podawane są dwie daty dzienne jego urodzin - 24 czerwca i 24 kwietnia 1914 roku.

Francja skapitulowała przed III Rzeszą. Marszałek Petain podpisał zawieszenie broni.

W nocy z 20 na 21 czerwca niemieccy okupanci, w ramach akcji AB, w Palmirach pod Warszawą rozstrzelali co najmniej 358 więźniów Pawiaka, w tym 82 kobiety. Wśród zamordowanych było wielu wybitnych działaczy społecznych i politycznych, między innymi: Mieczysław Niedziałkowski, Maciej Rataj, Stanisław Piasecki, Janusz Kusociński. Była to największa masowa egzekucja, jakiej Niemcy dokonali w Palmirach koło Warszawy. Masowych mordów, gestapo dokonywało tam od grudnia 1939 roku do lipca 1941 roku. W ponad dwudziestu potajemnych egzekucjach rozstrzeliwano więźniów przywożonych z Pawiaka i innych więzień warszawskich, łącznie około 1700 osób narodowości polskiej i żydowskiej.

Na Pawiaku zmarł zakatowany przez Niemców Jan Piekałkiewicz, Delegat Rządu RP na Kraj. Ekonomista, polityk, działacz ruchu ludowego - Polskie Stronnictwo Ludowe "Piast", Stronnictwo Ludowe, Delegat Rządu na Kraj od 5 sierpnia 1942 roku. Urodził się 19 września 1892 roku w Kursku.

70 lat temu, 16 czerwca 1944 roku, w Bohdanach na Nowogródczyźnie swą ostatnią walkę stoczył jeden z najsłynniejszych dowódców partyzanckich - cichociemny por. Jan Piwnik "Ponury". Idąc na czele batalionu atakującego umocnioną niemiecką strażnicę graniczną, otrzymał śmiertelny postrzał w brzuch. Konając na rękach podkomendnego, w ostatnich słowach podkreślił, że umiera jak Polak. Także całe jego życie było przykładem, co oznacza bycie Polakiem - pisze Wojciech Königsberg w artykule dla WP.PL.

Odbył się pierwszy lot bojowy rakiety V-1. "Tajna broń" Adolfa Hitlera została wypróbowana nad Londynem.

Wkroczenie wojsk amerykańskich do Rzymu.

Wojska alianckie zdobyły Narwik. W bitwie wzięła udział polska Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich.

Latem 1942 roku na jednej z warszawskich ulic zastrzelono dowódcę "Nadwywiadu Rządu Londyńskiego" płk. "Wujka" - Józefa Hammera-Baczewskiego vel Henryk Szweycer. Nadwywiad, który funkcjonował jako sieć wywiadowcza utworzona na polecenie premiera Władysława Sikorskiego w celu kontrolowania poczynań konspiracji w kraju, tak naprawdę był jedną wielką niemiecką mistyfikacją, a sam Hammer agentem Gestapo i Abwehry. Jego likwidację przeprowadził oddział bojowy kontrwywiadu Armii Krajowej o kryptonimie "Wapiennik".

W czasie II wojny światowej w III Rzeszy pracowało 2,8 mln robotników przymusowych z Polski, którzy w praktyce byli niewolnikami. Za nieposłuszeństwo, Niemcy mogli karać chłostą. Jednym z najgorszych przewinień było "spółkowanie z kobietą niemiecką lub mężczyzną niemieckim, względnie zbliżenie niemoralne do nich". Polakom i Polkom groziła za to kara śmierci wykonywana bez sądu. Niemki, które "zhańbiły rasę", trafiały do obozu koncentracyjnego, co często również oznaczało śmierć.

W instytucjach bezpośrednio odpowiedzialnych za ludobójstwo, znajdował się ogromny odsetek młodych osób z dyplomami wyższych uczelni. W żadnym razie nie odpowiadali wizerunkowi tępych, prymitywnych nazistowskich zabijaków. Niemieckie elity intelektualne odegrały znaczącą rolę w utorowaniu nazistom drogi do władzy - mówi niemiecki historyk prof. Ulrich Herbert z Uniwersytetu we Fryburgu w rozmowie z Izabellą Jachimską, korespondentką WP.PL z Berlina. Historyk zwraca też uwagę, że po wojnie w Niemczech żyło kilkaset tysięcy sprawców zbrodni, którzy nie chcieli rozliczać się z przeszłością. - Badania historyków napotykały na mur milczenia i wrogości - mówi prof. Herbert.

Kiedy kilka miesięcy temu Rada miasta Pieniężno na Warmii postanowiła o rozebraniu pomnika gen. Iwana Czerniachowskiego, Rosjanie przyjechali, aby go odmalować, a potem - znów bez jakiejkolwiek zgody - urządzili obchody 69. rocznicy śmierci swojego bohatera, który dla Polaków był mordercą - pisze w artykule dla WP.PL Tadeusz Płużański. Czerniachowski jest odpowiedzialny za likwidację Armii Krajowej na Wileńszczyźnie.

W Reims we Francji hitlerowskie Niemcy podpisały akt kapitulacji wobec aliantów zachodnich. Dzień później na żądanie Rosjan ceremonię powtórzono w obecności dowódcy sił radzieckich marszałka Georgija Żukowa.

5 maja 1939 r. minister spraw zagranicznych Józef Beck odpowiedział w Sejmie na wypowiedzenie przez Hitlera paktu o nieagresji. Przemówienie zakończył słowami: "My w Polsce nie znamy pojęcia pokoju za wszelką cenę. Jest jedna tylko rzecz w życiu ludzi, narodów i państw, która jest bezcenna: tą rzeczą jest honor".

Brytyjski marszałek Bernard Montgomery w tajnym raporcie skierowanym do brytyjskiego Ministerstwa Wojny, usprawiedliwiał swoją porażkę w operacji Market Garden tchórzostwem Polaków biorących udział w akcji. "Ja ich więcej tu nie chcę, możecie ich wysłać do Włoch" - podkreślił, mając na myśli 2. Korpus gen. Andersa. - Taka ocena była nie tylko niezgodna z prawdą, ale również uwłaczała naszej godności. Polacy, którzy wykazali się wielką odwagą i procentowo stracili najwięcej żołnierzy ze wszystkich nacji uczestniczących w tej operacji, de facto zostali oskarżeni o tchórzostwo - mówi dr Marek Stella-Sawicki w rozmowie z Piotrem Gulbickim, korespondentem Wirtualnej Polski w Londynie.

900 brytyjskich żołnierzy miało wylądować w okupowanej Francji, zniszczyć nadbrzeżne baterie dział, port, hutę żelaza, zakłady chemiczne, fabrykę materiałów wybuchowych i elektrownię, a po 17 godzinach zakończyć akcję i wrócić na okręty. Rajd pod Bajonną zakończył się zanim brytyjscy żołnierze zdołali zejść na ląd. Najpierw w potyczce powietrznej Niemcy uszkodzili jeden z dwóch bombowców, które miały zapewnić wsparcie z powietrza, następnie jedna z barek z komandosami wpadła na mieliznę.

W getcie warszawskim wybuchło powstanie pod dowództwem Mordechaja Anielewicza i Marka Edelmana. Była to próba powstrzymania ostatecznej likwidacji getta, rozpoczętej przez Niemców kilka miesięcy wcześniej. Z 70 tysięcy Żydów, którzy znajdowali się w getcie w chwili wybuchu powstania 14 tysięcy zginęło, pozostali zostali wywiezieni do obozów zagłady. Walki trwały do połowy maja 1943 roku.

Niemcy odkryli tzw. bunkier "Krysia" przy ul. Grójeckiej w Warszawie, gdzie ukrywało się 38 Żydów. Wraz z dwoma polskimi opiekunami zostali oni prawdopodobnie rozstrzelani trzy dni później w ruinach warszawskiego getta.